Klauzula waloryzacyjna w umowie najmu – na czym polega i czy warto się na nią zdecydować?
![klauzula waloryzacyjna w umowie najmu](https://www.otodom.pl/wiadomosci/wp-content/uploads/2023/07/AdobeStock_232517106-780x470.jpeg)
Decydując się na podpisanie umowy najmu, warto mieć na uwadze, że wysokość czynszu może ulegać zmianom w związku z sytuacją gospodarczą. Jest to bardzo ważna informacja m.in. dla osób planujących wynajem długoterminowy, którym zależy na utrzymaniu korzystnej wartości czynszu. W uzyskaniu takiego efektu pomocna będzie klauzula waloryzacyjna w umowie najmu.
O czym przeczytasz w tym artykule?
Czym jest waloryzacja czynszu?
Waloryzacja czynszu pozwala utrzymać wartość ekonomiczną na poziomie sprzed waloryzacji. A co za tym idzie, wynajmujący może liczyć na stały dochód z najmu.
Przelicznikiem waloryzacyjnym może być każdy wskaźnik, który został wybrany przez strony umowy najmu – przepisy nie narzucają bowiem zasad takiej waloryzacji. Wśród najpopularniejszych przeliczników można wymienić wskaźniki GUS i inflację, a także cenę złota lub kurs obcej waluty.
![klauzula waloryzacyjna w umowie najmu](https://www.otodom.pl/wiadomosci/wp-content/uploads/2023/07/AdobeStock_251700536-1924x1282.jpeg)
Najczęściej stosuje się waloryzację o wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych raz w roku, ogółem za kalendarzowy ubiegły rok. Klauzula powinna określać od kiedy będzie obowiązywała nowa stawka. Ustalenie konkretnego terminu, dogodnego dla obydwu stron, pozwoli uniknąć nieporozumień i sporów.
Przeczytaj: Najemcy w blokach startowych przed sezonem na najem
Odpowiednie zapisy waloryzacyjne w umowie najmu
Należy pamiętać o tym, że waloryzacja czynszu nie dzieje się automatycznie. I aby miała miejsce trzeba w umowie najmu zastosować odpowiednią klauzulę, która dokładnie określi, kiedy może nastąpić waloryzacja. Ważna będzie informacja o tym, jaki wskaźnik został wybrany, jak i gdzie jest publikowany oraz za jaki okres nastąpi waloryzacja.
W umowie najmu należy zawrzeć konkretne elementy, takie jak:
- informacja, kto może wystąpić z żądaniem waloryzacji czynszu. Taka możliwość może być bowiem korzystna nie tylko dla wynajmującego, ale też najemcy,
- wysokość czynszu, który zostanie poddany waloryzacji,
- data rozpoczęcia i zakończenia waloryzacji – określenie dokładnego dnia, w którym rozpocznie/zakończy się ustalony w umowie najmu okres waloryzacji,
- rodzaj wskaźnika waloryzacji wybrany przez strony umowy,
- wartość wskaźnika waloryzacji.
Klauzula waloryzacyjna czynszu – czy warto ją zastosować w umowie najmu?
Klauzula waloryzacyjna w umowie najmu zabezpiecza zarówno wynajmującego, jak i najemcę. Najemca dzięki klauzuli będzie miał pewność, że wynajmujący nie zaskoczy go nagłą decyzją o podwyżce czynszu. Z kolei wynajmujący może liczyć na stały dochód z najmu i nie musi martwić się o straty spowodowane inflacją.
![klauzula waloryzacyjna w umowie najmu](https://www.otodom.pl/wiadomosci/wp-content/uploads/2023/07/AdobeStock_300858050-1924x1280.jpeg)
Warto tutaj pamiętać, że jeśli czynsz zostanie powiększony wskaźnikiem waloryzacji to nie wróci już do początkowego poziomu. A przedmiotem waloryzacji będzie kwota już zwaloryzowana.
Dodatkowo dzięki klauzuli waloryzacyjnej w umowie najmu strony nie muszą za każdym razem negocjować wysokości czynszu. A to pozwala zaoszczędzić czas i nerwy.
Wątpliwości najemcy odnośnie waloryzacji czynszu
Oczywiście w razie jakichkolwiek wątpliwości najemca może wymagać od wynajmującego pisemnego uzasadnienia zastosowania klauzuli. Wtedy wynajmujący powinien wskazać przyczyny podwyżki oraz wyliczenia z nią związane.
Najemca może też po prostu nie zgodzić się na waloryzację czynszu, zwłaszcza jeśli w umowie nie ma odpowiednio skonstruowanego zapisu. Do wyboru ma dwie opcje. Może nie zaakceptować podwyżki, co będzie oznaczało wypowiedzenie umowy najmu z zastosowaniem odpowiedniego okresu wypowiedzenia. Albo może wnieść pozew sądowy, w którym zaznaczy, że podwyżka jest niezasadna lub też zasadna, ale ma niewłaściwą wysokość.
Sprawdź też: Ogłoszenie najmu lub sprzedaży nieruchomości – jak je napisać, by było skuteczne?
Co wpływa na zasadność waloryzacji czynszu najmu?
Zgodnie z Ustawą o ochronie praw lokatorów, za uzasadnioną zostanie uznana podwyżka czynszu w wysokości, która nie przekracza wskaźnika wzrostu cen towarów i usług.
Podwyżkę czynszu albo innych opłat za używanie lokalu w wysokości nieprzekraczającej w danym roku kalendarzowym średniorocznego wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w poprzednim roku kalendarzowym uważa się za uzasadnioną. Średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w poprzednim roku kalendarzowym jest ogłaszany, w formie komunikatu, przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” (art. 8a, pkt 4e)
![klauzula waloryzacyjna w umowie najmu](https://www.otodom.pl/wiadomosci/wp-content/uploads/2023/07/AdobeStock_315098859-1924x1082.jpeg)
Dodatkowo jeśli sąd uzna, że wysokość czynszu ustalona przez wynajmującego jest zasadna, najemca musi opłacić kwotę, która odpowiada różnicy między podwyższonym a dotychczasowym czynszem.
W przypadku uznania przez sąd podwyżki wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu za zasadną, choćby w innej wysokości niż wynikająca z wypowiedzenia, obowiązkiem lokatora jest zapłata kwoty odpowiadającej różnicy między podwyższonym a dotychczasowym czynszem albo innymi opłatami za używanie lokalu, za okres od upływu terminu wypowiedzenia. (art. 8a, pkt 6b)
POBIERZ: Raport z rynku najmu – czerwiec 2023