Dzierżawa działki ROD – jak zostać działkowcem?

“Wakacje na RODos”- chyba każdy słyszał to trafne sformułowanie. Ogródki działkowe to miejsce odpoczynku i ucieczki od codziennego pędu dla wielu mieszkańców miast. Nic dziwnego, że chętnych do zostania działkowcem jest wielu. Czy jesteś jednym z nich? Chcesz dowiedzieć się jak stać się działkowcem? Tłumaczymy na czym polega dzierżawa działki ROD.

ROD – co to takiego?

ROD to nic innego, jak skrót terminu “Rodzinne Ogrody Działkowe”. ROD-y są bardzo popularne w Polsce i stanowią ważny element kultury rekreacyjnej. Są swoistym miejscem ucieczki od miejskiego zgiełku. Umożliwiają bezpośredni kontakt z naturą i samodzielną uprawę roślin. Nic więc dziwnego, że wiele osób jest zainteresowanych dzierżawą działki w ramach ROD. Wszystkie Ogrody są członkami Polskiego Związku Działkowców, więc obowiązuje na nich ten sam regulamin. Jednakże codziennymi sprawami działkowców zajmują się lokalne zarządy Ogrodów.

Dom na działce ROD – czy można go wybudować?

Można! Ale jest to obwarowane dość szczegółowymi zasadami. Zgodnie z ustawą o rodzinnych ogrodach działkowych, pojedyncza działka nie może przekraczać 500 m2. Na jej obszarze można zbudować niewielki obiekt rekreacyjny, taki jak altana, mały domek czy budynek gospodarczy. W każdym przypadku powierzchnia nie może przekraczać 35 m2, a wysokość 5 m przy dachach stromych i 4 m przy dachach płaskich. Z tego powodu działki są zazwyczaj wyposażone w małe altany, które mogą służyć jako miejsce schronienia czy przechowywania narzędzi ogrodniczych.

Prawo a mieszkanie na działce

W tym temacie prawo jest jasne i klarowne – ogródek działkowy nie jest przeznaczony do całorocznego zamieszkiwania, o czym mówi art. 12 ustawy o ROD z 13 grudnia 2013 roku oraz przytoczony fragment regulaminu ROD:

§ 7 [Zakaz zamieszkiwania]1. Działka nie może być wykorzystywana do zamieszkiwania.
2. Przez zamieszkiwanie rozumie się przebywanie z zamiarem skupienia i realizacji swoich spraw życiowych.
3. Altana działkowa na terenie działki w ROD nie jest obiektem mieszkalnym; przebywanie w niej nie może stanowić podstawy do urzędowego potwierdzenia czasowego lub stałego pobytu.

A co jeśli działkę w ROD potraktujesz jak dom? Złamanie przepisów może oznaczać, że zarząd Ogrodu wypowie ci umowę o dzierżawę, a ty stracisz swoją zieloną ostoję.

Dzierżawa działki ROD: kto może?

Wielu chciałoby kupić działkę ROD, ale… nikt nie może! Jak to możliwe? Wynika to z faktu, że przedmiotem transakcji nie jest działka jako nieruchomość, a raczej prawo do jej użytkowania. Właścicielem terenu nadal pozostają Rodzinne Ogrody Działkowe, które na podstawie umowy dzierżawy działkowej udostępniają konkretną działkę. Możliwość dzierżawy ogródka mają osoby pełnoletnie ze stałym miejscem zamieszkania w Polsce. I chociaż dzierżawcą może być jedna osoba, to wyjątkiem są małżeństwa, posiadające wspólne prawo do działki. Oznacza to, że szanse na to, że razem ze swoim kuzynem, czy najlepszą przyjaciółką będziecie współdzierżawić działkę są niestety znikome. 

Co obejmuje umowa dzierżawy działkowej? Zapoznaj się z jej projektem dostępnym na stronie Polskiego Związku Działkowców. 

Czy działkę można dziedziczyć? 

Prawo do dzierżawienia nie jest także dziedziczne i wygasa w przypadku śmierci dzierżawcy. Aczkolwiek, bliscy mają pierwszeństwo w ubieganiu się o prawo do dzierżawy. Współmałżonek zmarłego ma pół roku na złożenie oświadczenia. Po tym terminie inne bliskie osoby mają 3 miesiące na wnioskowanie. Z racji na lokalny charakter działalności ROD-ów, ogródek nie może być znacznie oddalony od miejsca zamieszkania dzierżawcy. Ta zasada zazwyczaj wyklucza dalszych krewnych z procesu.

Jak zdobyć działkę?

Dzierżawa działki ROD od zarządu

Marzysz o działce, ale zastanawiasz się jak w ogóle znaleźć ROD pod dzierżawę? Masz dwie opcje: pierwszą jest współpraca z zarządem Ogrodu. Na samym początku kontaktujesz się bezpośrednio z nim, aby znaleźć wolny ogródek. Numer do zarządu znajdziesz na tablicach informacyjnych znajdujących się na terenie Ogrodu lub na stronie internetowej. Jeśli nie uda Ci się dodzwonić, udaj się do miejscowego Okręgu PZD, który posiada dane kontaktowe ROD i prawdopodobnie także udzieli Ci informacji na temat wolnych działek. 

Jeśli zarząd będzie dysponował wolnym ogródkiem, który spełni twoje oczekiwania, to kolejnym krokiem są kwestie formalne niezbędne do nabycia prawa do działki oraz zawarcie umowy dzierżawy działkowej.  Scenariusz idealny, prawda? Niestety, musisz mieć na uwadze, że ogródki działkowe cieszą się ogromnym zainteresowaniem, przez co zarząd może nie dysponować wolnymi działkami. Dlatego nierzadko ROD prowadzi listy oczekujących. Warto zostawić na niej swoje dane kontaktowe.

Dzierżawa działki ROD od działkowca

Drugą opcją nabycia ogródka działkowego jest przeniesienie prawa do działki bezpośrednio od kogoś, kto już działkę dzierżawi. W tym przypadku trzeba zdać się na samodzielne poszukiwania ogłoszeń w lokalnej prasie, na tablicach informacyjnych czy portalach ogłoszeniowych. Jeśli znaleźliśmy już nasz upragniony ogródek, należy podpisać z działkowcem umowę przeniesienia prawa do działki. Ważne, aby podpisy były poświadczone notarialnie, a dokument sporządzony w trzech egzemplarzach – dla zarządu, zbywającego i nabywcy. Zadaniem zbywającego działkę jest złożenie do zarządu Ogrodu wniosku o zatwierdzenie umowy z załączonym jej egzemplarzem. Uwaga! Czas wyznaczony na zatwierdzenie umowy to nawet 2 miesiące. Do momentu wydania decyzji zbywający jest pełnoprawnym użytkownikiem ogródka. Należy pamiętać, że brak decyzji zarządu w przeciągu wyznaczonego terminu jest jednoznaczny z zatwierdzeniem przeniesienia praw do działki. W sytuacji, gdy wniosek zostanie odrzucony, odmowa musi zostać uzasadniona na piśmie.

Ceny działek ROD

Ceny ofert sprzedaży działek ogrodowych (a raczej prawa do jej użytkowania) zmieniają się jak w kalejdoskopie. Wartości te uzależnione są od wielu czynników: wielkości, lokalizacji, nasadzeń, wyposażenia czy zabudowy. Wśród aktualnych ofert (lipiec 2024 r.) zamieszczonych na portalu Otodom. możemy znaleźć pustą działkę za 9000 zł w niewielkiej miejscowości położonej na zachodzie kraju. Szukając dalej, naszym oczom ukaże się oferta za prawie pół miliona złotych – bajkowy domek na ogródku działkowym nieopodal Warszawy. 

Jak można zauważyć, przedział cenowy jest ogromny, a na przejrzenie wszystkich ogłoszeń nie starczyłoby dnia, więc pewne jest, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Przed rozpoczęciem poszukiwań działki warto określić budżet, a także odpowiedzieć na kilka pytań. Czy chcemy projektować ją od początku czy nabyć zagospodarowany teren? Jakie funkcje ma pełnić? Czy będziemy na niej uprawiać warzywa, leżeć w weekend na hamaku czy może spotykać się ze znajomymi? Dzięki temu łatwiej znaleźć tą wymarzoną odskocznię od codzienności.