Otodom.Live #41: Jak poprawić wiarygodność kredytową? Wszystko, co powinieneś wiedzieć zanim weźmiesz kredyt hipoteczny
Opóźnienie w spłacie raty za kupiony niedawno telefon, mandat, o którym zapomnieliśmy lub nieznacznie przekroczony limit na karcie – te pozornie błahe zdarzenia mogą rzutować na wiarygodność kredytową. Historia spłaty wszystkich naszych zobowiązań finansowych ma bowiem silny wpływ na to, jak oceni nas bank, a co za tym idzie – czy zdecyduje się pożyczyć nam pieniądze. Co więc działa na korzyść przyszłych kredytobiorców, a co obniża ich wiarygodność? Rozmawialiśmy o tym z ekspertami podczas #41 Otodom.Live.
Podczas spotkania poruszyliśmy takie kwestie, jak:
- co zrobić, żeby zyskać wiarygodność w oczach banku?
- co zrobić, żeby poprawić swój wizerunek jako kredytobiorcy?
- co działa na niekorzyść kredytobiorców?
- czym jest scoring kredytowy i na jakiej podstawie bank ocenia kredytobiorców?
- jak pandemia zmieniła procedury oceny kredytobiorców?
- jak przygotować się do wzięcia kredytu hipotecznego?
- w czym mogą nam pomóc kalkulatory kredytowe?
O czym przeczytasz w tym artykule?
Dobre praktyki dla osób starających się o kredyt hipoteczny
Decyzja o kupnie wymarzonej nieruchomości zazwyczaj poprzedzona jest miesiącami poszukiwań, analiz i porównań. Osoby chcące ubiegać się o kredyt hipoteczny sprawdzają swoją zdolność kredytową, zapominając często, że równie ważna w oczach banku jest wiarygodność kredytowa. Co na nią wpływa i na jakie aspekty warto zwrócić uwagę, żeby przygotować się do wzięcia kredytu? Przedstawiamy rady, którymi podzielili się Eksperci czerwcowego spotkania z cyklu Otodom.Live:
- Eksperci przybliżyli mylone często pojęcia zdolności i wiarygodności kredytowej. Wskazali, że wiarygodność obrazuje, w jaki sposób wcześniej były spłacane nasze zobowiązania – czy były spłacane regularnie, terminowo, czy pojawiły się jakieś opóźnienia. Zdolność kredytowa z kolei pokazuje, czy stać nas na kredyt, a więc czy dochody, które osiągamy w obecnej chwili pozwalają spłacać zobowiązania, które mamy, ale też czy wystarczą na spłacenie dodatkowych zobowiązań, które chcemy podjąć. Warto pamiętać także, że wiarygodność i zdolność w każdym banku są wyliczane inaczej.
- Proces ubiegania się o kredyt warto rozpocząć od pobrania raportu BIK i sprawdzenia, czy w naszej historii nie znajduje się coś, co mogłoby działać na naszą niekorzyść (np. zaległości w spłatach wcześniejszych zobowiązań). Częstym błędem jest także poszukiwanie nieruchomości przed sprawdzeniem zdolność kredytowej. Zanim więc zaczniemy poszukiwania wymarzonego lokum, warto sprawdzić zarówno zdolność, jak i wiarygodność kredytową i omówić nasze możliwości z doradcą.
- Tomasz Tasiemski – ekspert finansowy – wskazał, że zanim zaczniemy ubiegać się o kredyt hipoteczny warto rozważyć, jak wysoki będzie nasz wkład własny. Wiele osób bierze bowiem pod uwagę wkład minimalny – 10%, jednak należy pamiętać, że większy wkład własny (np. 20 lub 30%) zwiększa nasze szanse na otrzymanie kredytu, a oferty banków są wówczas korzystniejsze.
- Szukanie nieruchomości to proces, który trwa często kilka miesięcy. W tym okresie nasza zdolność kredytowa może ulec zmianie, dlatego warto być w stałym kontakcie z doradcą kredytowym i na bieżąco sprawdzać, jak kształtuje się nasza zdolność.
- Prof. Waldemar Rogowski – Główny Analityk BIK – wskazał, jakie dane na nasz temat zbiera BIK i jakie dane udostępnia bankom, gdy staramy się o kredyt hipoteczny. Są to: dane socjodemograficzne (m.in. wiek, wykształcenie, stan cywilny), dane o udzielonych kredytach i pożyczkach, historia kredytowa, miesięczne obciążenia ratalne.
- Eksperci #41 Otodom.Live wskazali, że przed wzięciem kredytu hipotecznego należy rozważyć potencjał wykonywanego przez nas zawodu i zastanowić się, czy w dłuższej perspektywie (nawet 30-letniej) nasze umiejętności, wiedza i doświadczenie będą wartościowe na rynku pracy. Należy pamiętać, że tę kwestię weźmie pod rozwagę także bank zanim zdecyduje się pożyczyć nam pieniądze.
- Aby mieć wysoką wiarygodność w ocenie banku należy przede wszystkim regularnie płacić rachunki. Banki w procesie kredytowym zadają bowiem pytanie do BIG o historię płatniczą (np. czy spłacamy na czas rachunki za abonament telefoniczny, płacimy za prąd, gaz i inne usługi, czy nie mamy zaległości alimentacyjnych, jak płacimy kary i mandaty). Eksperci przestrzegają, że 30-dniowe opóźnienie upoważnia wierzyciela (oczywiście po uprzednim wysłaniu listu poleconego z taką informacją) do wpisania takiej informacji do BIG.
- Warto pamiętać, że banki rozróżniają dwa rodzaje wiarygodności:
- scoring behawioralny: pokazuje to, jak spłacamy swoje zobowiązania finansowe. Wiarygodność w tym przypadku szacowana jest na podstawie wcześniej zaciągniętych kredytów (również zakupów ratalnych, które w oczach banku także są kredytami).
- scoring aplikacyjny: kształtuje się na podstawie danych socjodemograficznych. Banki oceniają, jaka jest szansa, że dana osoba o określonych cechach (wiek, stan cywilny, wykonywany zawód) będzie spłacać swoje zobowiązania. Aby to określić, bank porównuje nas do innych osób o podobnych cechach socjodemograficznych.
- Banki oceniają wiarygodność nie tylko osoby ubiegającej się o kredyt hipoteczny, ale także jej pracodawcy. Eksperci wskazują, że było to szczególnie widoczne w czasie pandemii – niektóre branże zostały wówczas uznane za niestabilne, a w związku z tym wiarygodność pracowników branż szczególnie dotkniętych sytuacją epidemiczną była nisko oceniana.
- Wśród czynników, które negatywnie wpływają na ocenę wiarygodności kredytowej eksperci wymieniają m.in.: ujemne saldo na koncie, krótki okres zatrudnienia, zatrudnienie na podstawie tzw. umów śmieciowych, minimalny wkład własny, brak współkredytobiorcy.
- Chcąc sprawdzić swoją zdolność kredytową i wstępnie zweryfikować, czy na dany zakup będzie nas stać, warto skorzystać z kalkulatora kredytowego. Tomasz Tasiemski przestrzegł jednak, że należy zwrócić uwagę na jakość narzędzia, z jakiego korzystamy. Niewiele jest bowiem w sieci rzetelnych kalkulatorów podających prawidłowe dane.
Gośćmi czerwcowej debaty byli:
Prof. nadzw. dr hab. Waldemar Rogowski
Główny Analityk BIK, Kierownik Zakładu Zarządzania Ryzykiem SGH. Autor ponad stu publikacji i ponad 500 analiz, raportów i studiów wykonalności inwestycji. Główny Analityk Biura Informacji Kredytowej z 15-letnim stażem. Przez 10 lat ekspert ONZ UNIDO w zakresie Studium Wykonalności Inwestycji. Konsultant Banku Światowego z 6-letnim stażem, w zakresie wycen i analiz do Ministerstwa Skarbu Państwa.
Tomasz Tasiemski
Ekspert finansowy, inwestor, agent nieruchomości. Wyszkolił dziesiątki ekspertów finansowych i obsłużył tysiące klientów. To przede wszystkim praktyk z 15-letnim doświadczeniem. Miłośnik kompleksowej obsługi, innowator, uczestnik wielu certyfikowanych szkoleń i kursów. Pomysłodawca i twórca innowacyjnej platformy finansowej SpeedFin – narzędzia, z którego korzystają eksperci finansowi w całej Polsce.
Wizjoner dążący do zrewolucjonizowania branży i pełnej cyfryzacji procesu kredytowego. Sprawdź też odcinek Otodom.Live poświęcony zdolności kredytowej: